Udało się wyleczyć myszy z cukrzycy typu I. Kolejny cel: ludzie

1 grudnia 2025, 13:55

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda wyleczyli myszy z cukrzycą typu I. Uczeni jednocześnie dokonali transplantacji komórek macierzystych krwi i komórek wysp trzustkowych od dawcy niepasującego immunologicznie. U myszy, które już chorowały na cukrzycę typu I doszło do całkowitego wyleczenia, a u myszy podatnych na tę chorobę, cukrzyca się nie pojawiła. U żadnego z badanych zwierząt nie pojawiła się choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, a przez 6 miesięcy prowadzenia eksperymentu żadne ze zwierząt nie wymagało ani podawania środków immunosupresyjnych, ani insuliny.



Topnienie biegunów będzie miało niekorzystny wpływ na ludzkie zdrowie

12 listopada 2025, 08:59

Zdaniem międzynarodowego zespołu naukowego, na czele którego stał profesor Gail Whiteman z University of Exeter, powodowane globalnym ociepleniem zmiany zachodzące w Arktyce i Antarktyce zagrażają ludzkiemu zdrowiu. Badacze przeanalizowali dostępną literaturę naukową dotyczącą m.in. zmian klimatycznych oraz zdrowia publicznego i stwierdzili, że zachodzące zmiany mogą mieć szeroki wpływ na ludzkie zdrowie – od chorób chronicznych, przez problemy psychiczne po komplikacje w czasie ciąży.


Rak płuca może powstawać przez stan zapalny

10 listopada 2025, 10:53

Najwcześniejsze etapy raka płuc mogą być napędzane przez stan zapalny, stwierdzili naukowcy z The University of Texas MD Anderson Cancer Center. Oznacza to, że skuteczną metodą leczenia na wczesnych etapach może być wzięcie na cel szlaków prozapalnych. Wyniki badań, w ramach których uczeni dokonali przestrzennej analizy zmian w ekspresji genów w komórkach w stanie przedrakowym i na późniejszych etapach rozwoju nowotworu, zostały opublikowane na łamach Cancer Cell.


Ponad 2 kilometry w 2 dni. Tak szybko nie rozpadał się żaden lodowiec

4 listopada 2025, 09:34

Gdy na początku 2024 roku przelecieliśmy nad Lodowcem Hektoria, nie mogłam uwierzyć, jak wielka jego część się rozpadła. Na zdjęciach satelitarnych widzieliśmy fiord i góry, ale osobista wizyta napełniła mnie zdumieniem, mówi doktor Naomi Ochwat z CIRES (Cooperative Institute for Research in Environmental Sciences) na University of Colorado Boulder. Uczona jest główną autorką badań nad przyczynami najszybszego we współczesnej historii wycofywania się lodowca. Hektoria stracił niemal połowę masy w ciągu 2 miesięcy. Poznanie przyczyn tego zjawiska pozwoli na zidentyfikowanie innych zagrożonych lodowców.


Limit rozdzielczości ludzkiego oka pokazuje, czy jest sens kupować „lepszy” telewizor

28 października 2025, 12:42

Czy kupowanie coraz doskonalszych telewizorów o coraz większej rozdzielczości ma sens? Tylko do pewnego stopnia. Coraz bardziej szczegółowy obraz będziemy bowiem widzieli do czasu osiągnięcia limitu rozdzielczości naszych oczu. Jeśli kupimy telewizor o większej rozdzielczości niż oczy, zapłacimy za urządzenie, które zużywa energię na pokazanie nam czegoś, czego i tak nie zobaczymy. Naukowcy z University of Cambridge i Meta Reality Labs określili rozdzielczość ludzkiego oka i udostępnili bezpłatny kalkulator, dzięki któremu możemy sprawić, czy kupowanie nowego telewizora ma sens.


Szczepionka mRNA przeciwko COVID-19 pomaga w walce z nowotworami

28 października 2025, 09:20

Osoby z zaawansowanym nowotworem płuc lub skóry, które w ciągu 100 dni od rozpoczęcia immunoterapii otrzymały szczepionkę mRNA przeciwko COVID-19 żyły znacznie dłużej, niż pacjenci, którzy szczepionki nie otrzymali. Podczas tegorocznego Kongresu Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej (2025 ESMO Congress) poinformowano, że pacjenci onkologiczni po zaszczepieniu mieli 2-krotnie większą szansę na przeżycie kolejnych trzech lat.


Uczeni z Polski współtwórcami bioczujnika wykrywającego raka płuc z oddechu

22 października 2025, 08:47

Agnieszka Jastrzębska z Politechniki Warszawskiej i Amil Aligayev z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, we współpracy z uczonymi z Chin, opracowali niezwykle czuły biosensor do diagnozowania raka płuc z oddechu. Osiągnięcie zostało opisane na łamach Chemical Engineering Journal.


Naukowcy ożywili mikroorganizmy sprzed 40 000 lat

9 października 2025, 17:43

Grupa naukowców ożywiła mikroorganizmy uwięzione w wiecznej zmarzlinie. Niektóre z nich przebywały w niej od około 40 000 lat. Eksperyment przeprowadzono w ramach badań nad skutkami rozmarzania wiecznej zmarzliny, która topnieje z powodu globalnego ocieplenia. Okazało się, że organizmy uwięzione w niej przez długi czas potrzebują dłuższej chwili, by dojść do siebie. Jednak już po kilku miesiącach tworzą rozprzestrzeniające się kolonie.


Dlaczego rośnie liczba zdiagnozowanych nowotworów u osób przed 50. rokiem życia?

1 października 2025, 16:47

W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o rosnącej liczbie nowotworów u osób przed 50. rokiem życia. Media częściej informują o takich przypadkach, szczególnie gdy nowotwór zostanie zdiagnozowany u osoby znanej. To zwiększone zainteresowanie nowotworami u ludzi młodych spowodowało wzrost liczby artykułów naukowych na ten temat oraz zmianę zaleceń dotyczących badań przesiewowych. Na przykład w USA zalecono, by badania pod kątem raka okrężnicy robić po 45., a raka piersi po 40. roku życia.


Badania próbki sprzed 50 lat każą na nowo przemyśleć chronologię historii Księżyca i Ziemi

1 października 2025, 09:00

Gdy w w połowie grudnia 1972 roku astronauci misji Apollo zbierali na Księżycu próbki, nie mieli pojęcia, że ponad 50 lat później jedna z nich – oznaczona numerem 76535 – zmieni nasze rozumienie historii Srebrnego Globu. Materiał powstał niemal 50 kilometrów pod powierzchnią Księżyca, jednak nie nosi śladów gwałtownego oddziaływania sił, które powstają, gdy skały z dużej głębokości są wyrzucane na powierzchnię. Zagadka 76535 intrygowała naukowców od dekad. Zdaniem niektórych specjalistów, materiał ten znalazł się na powierzchni w wyniku potężnego uderzenia, które utworzyło największy księżycowy krater, Basen Biegun Południowy-Aitken.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy